خواص کاغذ باطله , فرآورده های حاصل از کاغذ باطله باید بتوانند در سطح ملی و بین المللی با فرآورده های حاصل از خمیر دست اول رقابت کنند . ممکن است در ابتدا این ادعا دست نیافتنی به نظر برسد. تفاوتهای بین خمیر دست اول و خمیر بازیافتی واضح بنظر می رسد . البته از آنجا که ۳۳ درصد الیاف مورد استفاده در جهان بازیافتی است، رفع مشکلات با موفقیت زیاد همراه خواهد بود. تولید بعضی از فرآورده ها ( از قبیل لایه کنگره ای مقوا – لاینر ) ، مبتنی بر کاغذهای باطله است.
رضایت اقتصادی :
تولید این نوع فرآورده ها از الیاف بازیافتی بسیار اقتصادی و رضایتبخش است. بعنوان مثال ، در تولید کاغذ روزنامه ، خواص مطلوبی از قبیل ضخامت کم ، چگالی زیاد و تا خوری خوب ، ناشی از بکارگیری کاغذ باطله است. خواص کاغذهای باطله ، همانند هر ماده خام دیگری ، اهمیت زیادی دارد و بر کیفیت محصول حاصل و شرایط فرآوری محصول تاثیر می گذارد .
نوع خمیر کاغذ :
خواص کاغذ حاصل از بازیافت تابع سیستم جمع آوری و دسته بندی کاغذهای باطله است. نوع خمیر کاغذ اولیه بر بازیافت و خواص کاغذ بازیافتی حاصل تاثیر زیادی دارد.
در عملیات تولید کاغذ افزودن مواد شیمیایی برای بهبود عملکرد ماشین ضروری است. پرکننده های معدنی ( مانند خاک چینی ، کربنات کلسیم یا پودر تالک ) برای بهبود ماتی و سفیدی کاغذ و خواص سطحی و چاپ پذیری آن اضافه می شود. برای بهبود خواص مقاومتی ، به ویژه مقاومت سطحی کاغذ نشاسته مصرف می شود.
مواد شیمیایی آهاردهنده ، مواد کاغذ را به تر شدن و رطوبت پذیری افزایش می دهند. برای افزایش بازده تولید ، افزایش سرعت ماشین کاغذ ، کاستن از مقدار کف ، جلوگیری از رشد موجودات ذره بینی و اهداف دیگر ، مواد شیمیایی بهبود فرآیند مصرف می شوند. این افزودنیهای متنوع و متفاوت ، هنگام بازیافت الیاف مشکلاتی به وجود می آورند. علاوه بر این ، در صورت دفن کاغذهای باطله یا سوزاندن آنها ،این مواد مشکلات زیست محیطی نیز بوجود می آورند.
تبدیل کاغذ به یک فرآورده نهایی :
برای تبدیل کاغذ به یک فرآورده نهایی ، مواد شیمیایی دیگری از قبیل چسبها و رزین ها نیز مورد نیاز است . این مواد نیز در بازیافت مشکل آفرین هستند. با تغییر و پیشرفت فناوری ، نوع این مواد نیز تغییر یافته است. بعنوان مثال ، تونرها که در انواع چاپگرها مصرف می شوند ( مانند دستگاه زیراکس و چاپگرلیزری ) و چسبهای گرمایی و فشاری ، مواد جدیدی هستند که در کاغذهای باطله دیده می شوند.
در کاغذهای باطله بسته به نوع مصرف ، ناخالصیهایی از قبیل مواد غذایی ، سنگریزه و شن یا ذرات پلاستیک نیز یافت می شود. در نتیجه ، تغییر وتنوع در کاغذهای باطله زیاد است و فناوری بازیافت باید بر این مشکل بزرگ فایق آید. آثار این تغییر وتنوع ، تاحدی در محصول نهایی نیز آشکار می شود و نوعی بی ثباتی کیفی را در محصول سبب می شود.
کاغذ باطله بعنوان ماده خام ، ضرورتا بدتر از خمیر کاغذ نیست بلکه با آن متفاوت است . چون ماده خام ارزان قیمت است و انواع محصولها را از آن می توان ساخت ، مصرف آن بسیار گسترده است. کاغذ باطله نه تنها از نظر بازیافت یا حفظ محیط زیست بلکه از لحاظ اقتصادی نیز مهم است. قیمت کاغذهای باید در حدی باشد که پس از فرآورش و هزینه های تبدیل ، الیاف حاصل از الیاف دست اول ارزانتر باشد. گستره این هزینه را مورد به مورد باید بررسی کرد .
هزینه های مرتبط با فرورش کاغذ باطله ریشه در موارد زیر دارد :
۱) بازده بازیافت که بین ۷۰ تا ۹۵ درصد است.
۲) انرژی مصرف شده برای تمیز کردن و الک کردن الیاف
۳) نیاز به انرژی پیچیده تر برای تصفیه پساب ها و دفع صحیح مواد زاید
۴) ضرورت تیمارهای شیمیایی برای انواع فرآورده ها
۵) هزینه های تاسیس و نگهداری کارخانه و نیروی انسانی مورد نیاز
برخی تصورات و داوریهای غلط در مورد کاغذ باطله وجود دارد که به دو نمونه آنها اشاره می شود :
۱) کاغذ باطله قابل بازیافت نیست.
۲) کاغذ باطله برای تولید همه انوع کاغذ مناسب است.
دو اعتقاد فوق نوعی افراط و تفریط است. بازیافت کاغذ امر پیچیده ای است و در این مورد دو نکته را باید در نظر داشت:
۱) همه کاغذهای باطله قابل بازیافت نیستند . بعنوان مثال ، اسناد تاریخی باید بایگانی شوند و کاغذهای بهداشتی ( یکبار مصرف ) باید معدوم شوند.
۲) مرغوبیت کاغذ بازیافتی همیشه از کاغذ اولیه پایینتر است.
ارزیابی خواص کاغذ باطله :
خواص کاغذ باطله را باید از این زاویه ارزیابی کنیم که از محصول چه انتظاراتی داریم و هزینه دستیابی به خواص مورد نظر چقدر است؟ خواص مورد توجه در محصول عبارتند از خواص مقاومتی یا فیزیکی ( کشش پذیری ، طول پارگی ، ترکیدن ، پارگی ، تراکم پذیری ) ، پایداری خواص در برابر تغییر رطوبت ، ویژگیهای سطحی ( مقاومت سطحی ، تخلخل ، انرژی سطحی ) ، و خواص نوری ( میزان براقی ، سفیدی ، ماتی ) . این خواص به وزن پایه کاغذ ( گرماژ ) و ضخامت آن بستگی دارند.
دشواری فرآورش کاغذ باطله عبارتست از خارج کردن آلودگیها ، درجه روانی خمیر کاغذ ( یعنی سرعت خروج آب از خمیر ) ، انواع افزودنیها و بازده عملیات . با تکرار بازیافت ، خواص سیر نزولی می یابد و هزینه های بازیافت بیشتر می شود. البته تکرار بازیافت حد بهینه ای دارد که هنوز مشخص نشده است. می توان گفت که در هر بازیافت ، معمولا ۵۰ درصد الیاف برای اولین بار ، ۲۵ درصد برای دومین بار ، ۱۲٫۵ درصد برای سومین بار وارد دور بازیافت می شوند. بطور خلاصه می توان گفت کاغذ باطله را نمی توان بطور مداوم و با ارزش اقتصادی و زیست محیطی قابل توجه بازیافت کرد.
سایر ملاحظات مربوط به ایمنی استفاده از فرآورده های کاغذی نیز قابل توجه اند :
بر اساس مقررات ، استفاده از کاغذ در بسته بندی بعضی انواع مواد غذایی ممنوع است. به دلیل مشخص نبودن منبع مواد شیمیایی موجود در مخلوط کاغذهای باطله ، این ممنوعیت در کاغذهای بازیافتی نیز وجود دارد. همچنین ، بعضی از مشتریها ، چاپ پذیری کاغذهای بازیافتی حاصل از KLS ( الیاف بازیافتی از مقوای کنگره ای ) را نمی پسدند. برای تبدیل کاغذ KLS به کاغذ بازیافتی مطلوب و مرغوب ، تیمار شیمیایی بیشتری نیاز است. این فرآیند را فرا بازیافت می نامند که موضوع پژوهش تعدادی از محققان است.
[yasr_visitor_votes size=”large”]
