از دستگاه چاپ و تولید کارتن که به صورت متداول در کارتن سازی ها داره استفاده میشه می توان به : دستگاه خط و برش , دستگاه چاپ فلکسور یا دستگاه چاپ زنجیره ای , دستگاه چاک اشاره کرد , البته دستگاه های دیگه ای هم هست مثل دستگاه لب چسب , دستگاه منگنه , دستگاه دایکات و … ولی متداول ترین دستگاه ها کارتن سازی اینهاست.
دستگاه چاپ و تولید کارتن:
روشهای چاپ روی کارتن و متعاقبا ماشینآلات چاپ آنها متفاوتند، (چاپ فلکسور ، لیتوگرافی، لترپرس، افست، گراور ، سیلک و. . . . . . ) ولی آنچه مسلم است بیش از ۸۰% از فرایندهای چاپ روی کارتن را چاپ فلکسور تشکیل میدهد و بهواسطه اینکه جوهر این فرایند آبشور است و بازیافت کارتنهای فوق در ماشینهای کاغذسازی که از OCC استفاده میکنند، در مرحله جوهرزدایی آسان است و این امر سبب شده است تا نگاه ویژهای به این فرایند چاپ شده و از جایگاه خاصی بر خوردار شود.
ماشین چاپ فلکسور از چند واحد تشکیل شده است که به صورت سری نصب شده و همگی توسط یک موتور محرک اصلی کار میکنند.
واحد تغذیه
در واقع ورودی شیت مقوا بداخل ماشین است که قابل تنظیم برای دامنهای از حداقل تا حداکثر شیتها بوده که از دو سیلندر معمولا سرامیکی ساخته شده است که پس از ضربه زدن شیت توسط شانه دستگاه، آن را گرفته و به طرف واحد چاپ میراند. فاصله دو سیلندر برای شیتها سه لا و پنج لا و هفت لایه قابل تنظیم است و این فاصله باید اندکی کمتر از ضخامت شیت باشد تا بهواسطه تماس و اصطکاک سبب راندن آن شود. نزدیک شدن زیاد دو سیلندر سبب میشود تا فلوتها له شده و پارهای از مقاومتهای نهایی کارتن مثل مقاومت در برابر پشتهسازی کاهش یابد.
واحد چاپ :
واحد چاپ از دو سیلندر رنگ، یک سیلندر کلیشه و یک سیلندر فشار تشکیل شده است که در این بین قطر سیلندر کلیشه از همه بیشتر و قطر سیلندرهای رنگ از همه کمتر است.
سیلندرهای رنگ مماس به یکدیگر و در خلاف جهت همدیگر در گردشند. در بالاترین ارتفاع قرار دارند (در ماشینهای قدیمیدر پایین ترین ارتفاع قرار داشتند و چاپ مقوا از زیر بود) و جوهر توسط پمپ در بین آنها و در وسط طول سیلندر ریخته میشود. دو طرف سیلندرها نسبت به یکدیگر تراز بوده و جوهر مذکور در طول سیلندرها حرکت کرده و توسط نیروی وزن خود به محل اولیه خود بر میگردد.
سیلندرهای رنگ در ماشین چاپ فلکسو دارای دو جنس متفاوت لاستیکی و فلزی میباشند. سیلندر لاستیکی بر اثر تماس با سیلندر فلزی مقدار اضافی جوهر را از سطح آن تمیز کرده و در واقع با سیلندر فلزی کانالی برای عبور جوهر ساختهاند.
اما سیلندر فلزی مهمترین جزء ماشین چاپ است و عملکرد ماشین به نوع و نحوه ساخت آن بستگی دارد. در تمام سطح این سیلندر حفرههای بسیار کوچکی قرار دارد که اصطلاحا به آنها چشمه میگویند و بهدلیل وجود این حفرهها به این سیلندر، آنیلوکس نام نهادهاند.
نقش این چشمهها در کیفیت چاپ بسیار بسیار مهم است. مقطع سطحی این حفرهها از چهار ضلعی تا شش ضلعی و هشت ضلعی ساخته میشوند و هرچه تعداد این اضلاع بیشتر باشد عمر مفید سیلندر بیشتر است و در تماس با کلیشه دیرتر ساییده میشود. این حفرهها در عمق به صورت منشور در آمدهاند و تعداد این حفرهها در واحد سطح معیاری است برای کیفیت چاپ ماشین.
نقشی کهاین حفرات بر عهده دارند در واقع جای دادن میزان تعریف شدهای از جوهر داخل خود بوده و چون جوهر اضافه نیز توسط سیلندر لاستیکی تمیز میشود، در نتیجه ضخامت فیلم جوهر که توسط کلیشه از سیلندر آنیلوکس جدا میشود استاندارد و برابر ۷ میکرون میباشد. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان میشود که در نقاطی از تصویر نیاز به چاپ ترکیبی و یا هافتون [۴]باشد که ضخامت فیلم بسیار بسیار تاثیرگذار است.
سیلندر کلیشه پایینتر از سیلندرهای رنگ است و کلیشه که یک لوح نرم ژلاتینی است و بر روی طلقی مونتاژ شده است، بر روی سیلندر کلیشه بسته میشود.
بر اثر چرخش سیلندرها کلیشه میزان یکنواختی از جوهر را از آنیلوکس گرفته و همان را عینا به شیت مقوا منتقل میکند. شیت مقوا از بین سیلندر کلیشه و فشار حرکت میکند. سیلندر فشار نیز بر اثر نزدیک و یا دور شدن از سیلندر کلیشه، فاصله را با توجه به ضخامت شیتها تنظیم میکند و در نهایت شیتها را بهطرف جلو میراند.
بسته به این که ماشین چاپ چند رنگ باشد، به همان تعداد باید واحد چاپ داشته باشد که هر کدام مجزا و بهصورت سری عمل میکنند که این ماشینها اصطلاحا از تک چاپ تا اخیرا به هشت چاپ رسیدهاند.
نکته مهمیکه پرداختن به آن ضروری است، مکانیسم انعقاد مرکب است چرا که در چاپهای ترکیبی که رنگها بلافاصله بر روی هم میآیند، رنگ قبلی که در واحد چاپ قبلی بر روی کاغذ خورده است در زمانی کمتر از نیم ثانیه باید منعقد شود. پس از آنکه مرکب بهوسیله ماشین چاپ، بر روی کاغذ قرار گرفت طی یکی از چند مکانیسم جذب، اکسیداسیون- پلیمریزاسیون، تبخیر و یا ترکیبی از آنها صورت میگیرد. این پدیده با مکانیسمهای مختلفی انجام میشود.
وقتی که لایهای مرکب بر روی سطح ورقهای کاغذ قرار گرفت، بخشی از آن فورا به داخل حفرات ورقه جذب میشود. میزان جذب از کاغذ به کاغذی دیگر متغیر بوده و به عوامل زیادی وابسته است. فیلم مرکب شامل سوسپانسیونی از ذرات رنگدانه مستقر بر روی عناصر ناقل مرکب است. بخشی از بستر مایع مرکب، بهوسیله عمل مویین فورا بهداخل ورقه کشیده میشود و بدین طریق موجب میشود تا بقیه مرکب بر روی سطح ورقه باقی بماند و باعث اتصال و ترکیب رنگدانهها به همدیگر شده و لایه رنگی کم و بیش جامدی تشکیل شود.
میزان جذب در کاغذهای پوششدار و بدون پوشش متفاوت است به طوری که در کاغذ با پرداختهای نرمتر و زبرتر در مقایسه با پرداختهای سخت تر و صاف بیشتر است. آهاردهی سطحی نیز در میزان جذب اثر منفی دارد. همنچنین غلطکزنی زیاد در مراحل نهایی کاغذسازی موجب کاهش میزان جذب مرکب میشوند.
مکانیسم دیگر فرایند اکسیداسیون- پلیمریزاسیون است، این فرایند ممکن است قبل از مالیدن مرکب به سطح ورقها آغاز شود. مرکبهای ساخته شده از روغنهای طبیعی و سنتزی، محتوی عناصر منعقد کنندۀ فلزی میباشد که به عنوان کاتالیزور عمل کرده و عمل خشک شدن را تسریع میکند.
مکانیسم دیگر فرایند تبخیری است که در آن مرکب در معرض عوامل تسریع تبخیر مانند حرارت و یا باد قرار میگیرد. البته اخیرا از اشعه مادون قرمز و یا ماورا بنفش برای انعقاد و یا تثبیت مرکب استفاده میکنند.
واحد چاکزن
این واحد بلافاصله بعد از واحدهای چاپ بر روی ماشین قرار دارد که بعد از چاپ تصویر و متون بر روی کارتن دو طول و دو عرض جعبه کارتن را با خط تا انداختن و چاکزدن دربها مشخص میکند و در واقع شیت ورق به صورت شکل زیر در میآید.
واحد جمعکننده
واحد جمعکننده طویل ترین واحد ماشین چاپ است که در این واحد کارتن از سر و ته به هم توسط چسب متصل میشود و جعبه کارتنی کاملی شکل میگیرد. در انتهای این واحد کنتور تعداد در بسته نصب شده که حین تولید، بستهها با تعداد مساوی را به سمت بستهبندی روانه میشوند. پس از بستهبندی کارتنها، آماده ارسال برای مصرفکننده میشوند.
دستگاه چاپ و تولید کارتن
منابع: